- Προεγχειρητικά
Ο καθορισμός σχεδίου θεραπείας είναι σημαντικό στάδιο στην διαδικασία αποκατάστασης με εμφυτεύματα. Απαιτεί λήψη λεπτομερούς ιατρικού και οδοντιατρικού ιστορικού, μελέτη των ανατομικών και λειτουργικών παραμέτρων, που επικρατούν στο στοματογναθικό σύστημα και κατάλληλο προεγχειρητικό ακτινογραφικό έλεγχο. Επιπλέον, προϋποθέτει την ενημέρωση του ασθενούς σχετικά με τις αυξημένες απαιτήσεις στοματικής υγιεινής, που συνεπάγεται η αποκατάσταση με εμφυτεύματα και την εκπαίδευσή του στην εφαρμογή της.
Αρχικά εκμαγεία μελέτης, που αναπαράγουν την σύγκλειση του ασθενούς, βοηθούν να καθορισθεί ο αριθμός των απαιτούμενων εμφυτευμάτων και οι ευνοϊκότερες θέσεις για την τοποθέτησή τους, ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή λειτουργική και αισθητική αποκατάσταση.
Ακολουθεί ο ακτινογραφικός έλεγχος των γνάθων, που περιλαμβάνει οπωσδήποτε Αξονική Τομογραφία Κωνικής Δέσμης (Cone Beam Computed Tomography, CBCT) με ειδικό οδοντιατρικό λογισμικό (Denta(l) Scan), ώστε να εκτιμηθούν ακριβώς η ποσότητα και ποιότητα διαθέσιμου οστού στις πιθανές θέσεις τοποθέτησης των εμφυτευμάτων και ο βαθμός εγγύτητας με παρακείμενα δόντια και άλλα ευγενή ανατομικά μόρια (έδαφος ιγμορείου άντρου/ρινικής κοιλότητας, κάτω φατνιακό νεύρο κ.ά.). Με τη CBCT ο χειρουργός μπορεί να καθορίσει με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια τον αριθμό, τον τύπο, το μήκος και τη διάμετρο των εμφυτευμάτων. Στις μέρες μας υπάρχει η δυνατότητα υπολογιστικά καθοδηγούμενης τοποθέτησης εμφυτευμάτων (computer guided implant placement) με κατασκευή ειδικών 3D-printed χειρουργικών ναρθήκων, που ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο διεγχειρητικών δυσκολιών και αστοχιών και εξασφαλίζει όσο το δυνατόν ακριβέστερη τοποθέτηση των εμφυτευμάτων στις προσχεδιασμένες θέσεις.
- Διαδικασία τοποθέτησης (Χειρουργική εμφυτευμάτων)
Η τοποθέτηση εμφυτευμάτων αποτελεί χειρουργική πράξη, που πρέπει να πραγματοποιείται από ειδικά εκπαιδευμένο χειρουργό, όπως ο Στοματικός και Γναθοπροσωπικός Χειρουργός. Το χειρουργείο απαιτεί ειδικό εξοπλισμό και η επέμβαση πρέπει να διενεργείται υπό άσηπτες συνθήκες, γρήγορα, ανώδυνα και με ασφάλεια.
Στις περισσότερες περιπτώσεις τα εμφυτεύματα τοποθετούνται υπό τοπική αναισθησία στο χώρο του ιατρείου. Η όλη διαδικασία είναι εντελώς ανώδυνη και η ταλαιπωρία του ασθενούς ελάχιστη. Η πλειοψηφία των ασθενών δε χρειάζεται καν παυσίπονα μετεγχειρητικά. Μετά την επέμβαση εκδηλώνεται ήπιο οίδημα, διάρκειας 3-5 ημερών, ιδίως εφόσον έχει προηγηθεί τοποθέτηση πολλαπλών εμφυτευμάτων ή κατευθυνόμενη οστική αναγέννηση (χρήση μοσχευμάτων ή/και μεμβρανών, ανύψωση εδάφους ιγμορείου κλπ). Όσον αφορά την τοποθέτηση μονήρων (μεμονωμένων) εμφυτευμάτων, η μετεγχειρητική ταλαιπωρία (πόνος, οίδημα κλπ) είναι κατά πολύ μικρότερη αυτής, που έπεται μιας απλής εξαγωγής.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, όπου απαιτείται ολική αποκατάσταση του στόματος με πολλαπλά εμφυτεύματα ή εκτεταμένες επεμβάσεις κατευθυνόμενης οστικής αναγέννησης (τοποθέτηση ή/και λήψη οστικών μοσχευμάτων, ανύψωση εδάφους ιγμορείου κλπ) είναι δυνατόν η επέμβαση να πραγματοποιηθεί υπό γενική αναισθησία.
- Περίοδος οστεοενσωμάτωσης
Μετά την τοποθέτηση των εμφυτευμάτων ακολουθεί περίοδος 6 έως 16 εβδομάδων, ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία «οστεοενσωμάτωσης». Με τον όρο αυτό περιγράφεται η εξαιρετικά ισχυρή διασύνδεση – προσκόλληση των κυττάρων του οστού πάνω σε στιβάδα οξειδίων του τιτανίου, που σχηματίζεται στην επιφάνεια του εμφυτεύματος. Ο απαιτούμενος χρόνος για την ολοκλήρωση της οστεοενσωμάτωσης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η ποιότητα οστού, η θέση τοποθέτησης και η ανάγκη προετοιμασίας με κατευθυνόμενη οστική αναγέννηση. Στην περίοδο οστεοενσωμάτωσης τα εμφυτεύματα παραμένουν «θαμμένα» κάτω από το βλεννογόνο (=δε διακρίνονται στο στόμα) ή προβάλλουν στο στόμα μέσω ειδικών εξαρτημάτων (βίδες επούλωσης, multi-units), που συμβάλλουν στην αισθητική διαμόρφωση των μαλακών μορίων γύρω από αυτά, ανάλογα με την περίπτωση.
Σε κάποιες περιπτώσεις είναι δυνατή η άμεση προσθετική αποκατάσταση με μεταβατικές εργασίες, ώστε να επιτυγχάνεται άμεσα ικανοποιητικό αισθητικό αποτέλεσμα. Οι εργασίες αυτές αντικαθίστανται στον κατάλληλο χρόνο από τις οριστικές, που αποκαθιστούν πλήρως τη μασητική λειτουργία και έχουν άριστη αισθητική.
- Προσθετική αποκατάσταση
Μετά την ολοκλήρωση της οστεοενσωμάτωσης ακολουθεί η προσθετική αποκατάσταση. Αυτή περιλαμβάνει την κατασκευή ακίνητων ή κινητών προσθετικών εργασιών, ανάλογα με το σχέδιο θεραπείας. Οι ακίνητες εργασίες (στεφάνες ή γέφυρες) συγκολλούνται (συγκολλούμενες) ή βιδώνονται (κοχλιούμενες) πάνω στα εμφυτεύματα, ανάλογα με την περίπτωση. Η τελική προσθετική αποκατάσταση συνήθως ολοκληρώνεται και τοποθετείται στο στόμα μετά από 4-5 επισκέψεις.